Vísindi

Níunda tilraunaflug stærstu flugvélar heims, Stratolaunch Roc, gekk eins og í sögu í Kaliforníuríki á dögunum. Vonir standa til að vélin auðveldi almenningi að komast í geimferðir í nánustu framtíð, meðal annars með því að lækka verðið á geimferðum.

Niðurstöður úr íslensku rannsókninni Blóðskimun til bjargar eru sagðar hafa mikil áhrif á greiningu á forstigi mergæxlis og geta sparað mörgum óþarfa áhyggjur ævina á enda.

Sjálf­virkur kaf­bátur danska tækni­há­skólans mun mæla stöðu líf­ríkisins undir sjó­kvíum. Verk­efna­stjóri hjá Mat­ís segir rann­sóknina gerða til að auð­velda stýringu á eldis­svæðum.

Sam­kvæmt nýrri fjöl­þjóð­legri rann­sókn byggðri á vist­fræði, hafa vísinda­menn reiknað út hversu stór hluti mið­alda­sagna hafi varð­veist. Ís­land kemur á­gæt­lega út í rann­sókninni.

Nýju myndirnar frá James Webb-geim­sjón­aukanum sýna ekki að­eins fjar­lægustu hluti sem mann­kynið hefur barið augum, heldur einnig þá elstu. Frekari rann­sóknir með sjón­aukanum koma til með að gefa okkur vís­bendingar um upp­haf al­heimsins og um mögu­leikann á líf­væn­legum plánetum.

Jana Napoli hefur um árabil lesið í lófa fólks og hefur nú gert það að stórri vísindarannsókn að rannsaka hendur fólks á Íslandi og hvernig þær hafa þróast.

Mikill munur er á líkamlegu ástandi nútímabarna og barna á fyrri hluta 20. aldar, samkvæmt nýrri rannsókn úr Skagafirði. Heimilisaðstæður og tímasetning kynþroska spila inn í.

Bandaríski fræðimaðurinn Edward O. Wilson er látinn 92 ára að aldri. Wilson var brautryðjandi í sínu fagi vegna rannsókna sinna í tengslum við mannlegt eðli og vistkerfi jarðar.

Samkvæmt nýrri rannsókn á hinni alræmdu aftökuaðferð víkinganna, blóðerninum, hefði fórnarlambinu blætt út og það kafnað á örskotsstund. Doktor við Háskóla Íslands telur aðferðina hafa verið notaða sem hefnd.

Banda­ríski rit­höfundurinn Ted Chiang kemur fram á furðu­sagna­há­tíðinni IceCon um helgina. Chiang er ein stærsta stjarna vísinda­skáld­sagna­heimsins um þessar mundir, en kvik­myndin Arri­val, sem gerð var eftir sögu hans, vakti heims­at­hygli á þessum annars hæg­láta og hóg­væra höfundi.

Feðgarnir Stephen og Benjamin Carver, ásamt Oliver Kenyon, dvöldu hér á landi í tvær vikur í ágústmánuði og kortlögðu svæði við Vatnajökul. Að verkefninu standa Wildland Research Institute, Leeds-háskóli, Náttúruverndarsamtök Íslands, Samtök um náttúruvernd á Norðurlandi, Skrauti og Ungir umhverfissinnar.

He­at­her Massi­e sam­einar ást sína á vísindum og listum í ein­leik um kvik­mynda­stjörnuna Hedy Lamarr, sem þótti á sínum tíma fegursta kona heims, en er að verða þekktari fyrir að hafa þróað tæknina á bak við þráð­lausa gagna­flutninga.

Haraldur Ólafs­son, veður­fræðingur, undir­býr rann­sókn á gosinu í Geldinga­dölum sem verður að hluta til unnin með sama teymi og rann­sókn á haf­straumum sem gerð var 2018. Þá var flogið yfir haf­svæði á rann­sóknar­flug­vél í þrjá­tíu metra hæð yfir sjávar­máli.

Vísindamenn víða um heim hafa látið til sín taka á þessu merka vísindaári. Samstillt átak varð til þess að bóluefni fannst við COVID-19 faraldrinum, ekki nóg með það heldur er það strax á leið til landsins. Íslenskir vísindamenn létu heldur ekki sitt eftir liggja, bæði við að auka þekkingu í tengslum við faraldurinn heldur einnig á öðrum sviðum. Fréttablaðið stiklar á stóru í því helsta sem gerðist í vísindum á árinu sem er að líða.

Þrjár súkku­laði­bita­kökur sem bakaðar voru í Al­þjóð­legu geim­stöðinni í desember komu til jarðar ný­lega. Þær munu ganga í gegnum ítar­legar rann­sóknir þar sem komist verður að því hvernig til tókst.

Tveir vísinda­menn segja í grein í fræði­riti að sæði­s­taka úr látnum mönnum sé jafn sið­ferðis­lega rétt­lætan­leg og líf­færagjafir. Skortur er á sæðis­gjöfum í Bret­landi og er þetta sögð lausn á þeim vanda.

Þórhallur Ingi Halldórsson prófessor tók þátt í stórri rannsókn á frjósemi danskra hermanna. Niðurstöðurnar voru að óhollt matar­æði hefur mjög mikil áhrif á sæðistöluna. Þeir hermenn sem borðuðu mikið af fiski, hvítu kjöti og grænmeti komu best út.