Emilía Rós Ómarsdóttir, fyrrum skautakona Skautasambands Akureyrar sem árið 2018 upplýsti um áreitni af hálfu þáverandi skautaþjálfara síns hjá sambandinu, segir framkvæmdarstjóra ÍSÍ, Andra Stefánsson ekki segja rétt frá í viðtali sem hann veitti RÚV á dögunum um málið.
Andri Stefánsson, framkvæmdastjóri ÍSÍ segir fulltrúa sambandsins á sínum tíma hafa fundað með Emilíu um málið. Í samtali við RÚV segir hann það ekki hafa verið rætt innan sambandsins að biðja Emilíu Rós Ómarsdóttur afsökunar eftir að ásakanir hennar árið 2018 um áreiti af hálfu þáverandi skautaþjálfara hennar hjá Skautasambandi Akureyrar voru virtar að vettugi.
Emilía fékk um miðjan ágúst loksins afsökunarbeiðni frá Íþróttabandalagi Akureyrar og Skautafélags Akureyrar, fjórum árum að þau höfnuðu ásökunum hennar þess efnis að þáverandi þjálfari hennar á vegum skautafélagsins hefði áreitt hana.
Það er ekki hægt að ætlast til að undirfélög þeirra og sambönd axli ábyrgð og taki vel á svona málum ef ÍSÍ gerir það ekki sjálft.
Emilía segir að þó svo að málinu sé lokið af sinni hálfu vilji hún að nokkrir hlutir komi fram eftir að hafa lesið viðbrögð Íþróttasambands Íslands (ÍSÍ). Sambandinu hafi verið gert fyrst viðvart um málið í nóvember árið 2018 þegar faðir Emilíu sendi tölvupóst á þáverandi framkvæmdarstjóra sambandsins Líney Rut Halldórsdóttur.
„Ég er í sambandi við Líneyu eftir það og fram í janúar 2019. Á þessu tímabili hringir hún tvisvar sinnum í mig. Í fyrra símtalinu þegar Líney spyr mig hvernig þetta mál hefur haft áhrif á mig svaraði ég að ég gæti ekki æft skauta lengur og að ég þyrði ekki að fara niður í höll, hún svarar að það sé flott hjá mér að forðast skautahöllina ef mér þætti óþægilegt að fara þangað. Næst segi ég að margir úr félaginu tali ekki lengur við mig og heilsi mér ekki ef að ég rekst á þau á keppnum þar sem ég var að horfa á systur mínar keppa og Líney segir mér að vera samt alltaf kurteis við þau. Seinast en ekki síst sagði ég að ég fengi slæma drauma um þjálfarann og aðra aðila úr félaginu og Líney gefur mér það ráð að ég ætti að hugsa um eitthvað annað áður en ég færi að sofa," skrifar Emilía í færslu á samfélagsmiðlum.
Emilía segir einnig frá því að Líney hafi sagt sér að hún hefði átt hringja í lögregluna og barnaverndarnefnd sjálf. „Ég svara að þegar að ég hafi loksins beðið um hjálp hafi ég verið orðin 18 og því hefði barnaverndarnefnd ekkert geta gert og þá ítrekar hún að ég hafi átt að gera eitthvað í þessu fyrr. Eftir seinasta símtalið frá Líneyu sendi ég henni tölvupóst þar sem ég fór yfir ráðleggingar hennar og bað hana að staðfesta hvað hefði farið okkar á milli. Hún svaraði þessum tölvupósti aldrei og ég heyrði ekki aftur frá henni."
Ekki satt
Andri Stefánsson, sem er nú framkvæmdarstjóri ÍSÍ segist í samtali við RÚV ekki hafa komið að málinu á sínum tíma en að hann viti til þess að kallað var til funda og að fulltrúar ÍSÍ hafi setið fundi með Emilíu sem og fleiri aðilum.
Emilía segir þessar fullyrðingar núverandi framkvæmdastjóra ÍSÍ ekki vera sannar. „Ég fékk aldrei neinn fund með aðila frá ÍSÍ. Í þessari frétt er líka sagt að ÍSÍ reyndi að koma þeim málum í réttan farveg með þeim aðilum sem voru næstir málinu, ég veit ekki hvort að ÍSÍ hafi í raun og veru reynt að koma málinu í réttan farveg en það tókst allavega ekki því ég var aldrei boðuð á fund með neinum til að reyna að leysa þetta mál."
Hún segist hafa fengið hluta af sálfræðikostnaði greiddan frá ÍSÍ en aðeins eftir að samskiptaráðgjafi íþrótta- og æskulýðsmála sagði í skýrslu sinni að það væri það rétta að gera í stöðunni þar sem ekki hafi verið tekið vel á málinu.
„Í greininni segir Andri 'Ef hún hefur metið það þannig að hún var ekki alveg sátt við nálgunina hjá okkur eða þá aðstoð sem hún fékk að þá er það bara mjög leitt'. Ég er ekki sátt með svokölluðu aðstoðina sem ég fékk þar sem á mörgum tímapunktum olli hún mér meiri hugarangri en ró."
Emilía segir ástæðuna fyrir því að hún sé að segja frá þessu vera þá að rétt skal vera rétt „og einnig finnst mér ekki rétt að æðsta íþróttavald landsins reyni að afsala allri ábyrgð gjörða sinna. Það er ekki hægt að ætlast til að undirfélög þeirra og sambönd axli ábyrgð og taki vel á svona málum ef ÍSÍ gerir það ekki sjálft. Íþróttir eiga að vera öruggt og heilbrigt umhverfi fyrir börn til að þroskast og dafna og til að sjá til þess að ekkert barn hljóti andlegan skaða í íþróttum þurfum við öll að vera á varðbergi. Foreldrar, þjálfarar, stjórnarmeðlimir félaga, íþróttabandalög og íþróttasamband Íslands. Við berum öll ábyrgð," skrifar Emilía Rós Ómarsdóttir í færslu á samfélagsmiðlum.
Sýndi mikið hugrekki
Emilía streig fram og greindi frá áreitinu árið 2019 í viðtali við Fréttablaðið og sagði frá því hvernig þáverandi þjálfari hennar, sem byrjaði á því að áreita hana, hafi með öllu snúist gegn henni og lagt hana í einelti. Emilía er uppalin á Akureyri en flutti til Reykjavíkur árið 2018 eftir að hafa reynt að sporna við kynferðislegri áreitni þjálfara síns hjá Skautafélagi Akureyrar og viðurkenndi þá að henni finnist erfitt að heimsækja heimabæ sinn. Hún fékk ekki stuðning frá Skautafélagi Akureyrar á sínum tíma.
,,Með faglegri viðbrögðum hefði verið hægt að draga úr sársauka og þjáningu þeirra sem að málinu komu og auðvelda lausn máls," segir í yfirlýsingu ÍBA og SA. „Þrátt fyrir að á þeim tíma er málið kom upp væru ekki til verkferlar sem auðvelt var að styðjast við og fylgja, þá breytir það ekki því að það er alltaf á ábyrgð stjórnarfólks í íþróttahreyfingunni að leysa mál með þeim að hætti að þau valdi sem minnstri vanlíðan þeirra sem misrétti eru beittir."
Segjast samböndin hafa dregið af þessu lærdóm „auk þess sem íþróttahreyfingin öll hefur sett sér betri reglur og verkferla, m.a. með stofnun embættis samskiptaráðgjafa íþrótta- og æskulýðsstarfs. Við heitum því að fylgja þeim leiðbeiningum og þeim línum sem nú hafa verið lagðar í þeim vandasömu málum sem upp geta komið innan íþróttahreyfingarinnar, með það að leiðarljósi að öllum líði sem best og geti stundað sínar íþróttir í öruggu umhverfi."
Byrjaði á saklausan hátt
Í viðtali við Fréttablaðið árið 2019 segir Emilía Rós að þjálfarinn, búlgarskur maður sem kom hingað til lands frá Hollandi hafi komið vel fyrir í fyrstu. Það hafði verið erfitt andrúmsloft í Skautafélagi Akureyrar um tíma og því tóku honum allir fagnandi í fyrstu. Hún lýsti samskiptum sínum við manninn í æfingabúðum sem farið var í Svíþjóð árið 2017.
„Þetta byrjaði á saklausan hátt, hann sendi mér skilaboð á Facebook og byrjaði oft spjallið á því að tala um æfingaprógrammið en svo færði hann sig yfir í að bjóða mér út. Hann byrjaði að hringja í mig líka og fljótlega vatt þetta upp á sig og hann fór að senda mér skilaboð á öllum tíma sólarhringsins. Mér fannst óþægilegt hvernig hann talaði við mig og athugasemdir um líkama minn og fegurð vöktu með mér ótta og óþægindatilfinningu.“
