WHISPER er fjölþjóðlegt samstarfsverkefni en íslensk fyrirtæki eru þar í meirihluta. Verkís verkfræðistofa leiðir verkefnið og aðrir íslenskir þátttakendur eru fyrirtækin SideWind, Samskip, BBA//FJELDCO og Athygli.
Lausnirnar felast í endurbótum á flutninga- og tankskipum sem eru nú þegar í rekstri. Þær felast í fyrsta lagi í blandaðri sólar- og vindorkutækni þar sem láréttar vindmyllur SideWind og sérhannaðar sólarorkusellur framleiða raforku fyrir innri orkunotkun skipanna. Í öðru lagi verða þróuð rafstýrð segl sem hjálpa til við að knýja skipin áfram og samhliða verður einnig unnið að geymslulausnum fyrir rafmagn.
Gangi áætlanir eftir er talið að hægt verði að draga úr eldsneytisnotkun tankskipa um tæp 30 prósent og gámaskipa um að minnsta kosti 15 prósent. Um 80-90 prósent allra vöruflutninga í heiminum eru með flutningaskipum og fer sú tala vaxandi. Skipaflutningar bera einnig ábyrgð á 2,5 prósent af losun gróðurhúsalofttegunda á heimsvísu.
Samstarfsverkefnið byggir að hluta á vindorkulausn SideWind fyrir flutningaskip. Fyrirtækið var stofnað af hjónunum Maríu Kristínu Þrastardóttur og Óskari Svavarssyni árið 2019 og hefur vakið mikla athygli hérlendis.
„Það er nokkuð hröð þróun að fara á fjórum árum frá hugmynd við eldhúsborðið að evrópsku samstarfsverkefni sem nemur yfir níu milljónum evra, en við erum mjög spennt fyrir þeirri vinnu sem fram undan er og hvað hún getur haft að segja fyrir baráttuna gegn loftslagsvánni,“ segir María.
Evrópusambandið gerir miklar kröfur um reynslu og faglega verkefnastjórnun í verkefnum af þessari stærðargráðu. Fá íslensk einkafyrirtæki hafa tekið slíkt að sér en Verkís mun bæði leiða WHISPER verkefnið og sjá um tæknilega verkefnastjórnun, vistferilsgreiningar og loftaflfræðilegar hermanir.
„Við erum stolt að hafa verið valin til að stýra þessu spennandi nýsköpunarverkefni. Það fellur vel að áherslum okkar um orkuskipti, sjálfbærni og nýsköpun og það skiptir líka máli að íslensk fyrirtæki taki þátt í þeirri þróun sem á sér stað erlendis á þessum vettvangi,“ segir Kjartan Due Nielsen, verkefnistjóri nýsköpunar hjá Verkís.
Að verkefninu stendur teymi 14 fyrirtækja í fimm Evrópulöndum og var umsóknarferlinu, sem var bæði flókið og umfangsmikið, stýrt í gengum íslenska fyrirtækið Evris.
Anna Margrét Guðjónsdóttir, framkvæmdastjóri Evris, segir að henni varð strax ljóst að Óskar og María væru með hugmynd sem ætti erindi á alþjóðlegum markaði eftir fyrsta fund með hjónunum.
„Það hefur verið gefandi að fá að leiða þetta spennandi verkefni, í samstarfi við félaga mína hjá Inspiralia, í gegnum umsóknarferli Evrópusambandsins og setja saman hóp sem uppfyllir kröfur um þekkingu og reynslu sem Evrópusambandið gerir til verkefna af þessari stærðargráðu,“ segir Anna.
