Hjalti Úrsus Árnason er nýjasti gesturinn í nýjasta Podcastþætti Sölva Tryggvasonar. Þar ræðir hann mál sonar síns Árna Gils sem lést í sumar 29 ára gamall. Hjalti vinnur í skaðabótamáli og segir kröfur sínar nema tugum milljóna. Hann hyggst fara með málið alla leið.
Sonur Hjalta, Árni Gils, lést í sumar aðeins 29 ára gamall. Hann var fyrir nokkrum árum dæmdur í fangelsi og sat nærri 300 daga í einagrun, gæsluvarðhaldi og fangavist, þar til honum var sleppt eftir að í ljós komu gríðarlegar brotalamir í málinu. Hann var svo sýknaður í Landsrétti og nú er í gangi risastórt skaðabótamál á hendur íslenska ríkinu.
„Þetta mál allt saman er með ólíkindum og ég mun fara með það alla leið. Þegar ég skoða myndir af honum sem barni hugsa ég bara hvernig svona lagað getur gerst. Hann var á köflum í slæmum félagsskap og neyslu, en illmenni var hann ekki. Ég held að það hafi verið búið að dæma hann fyrirfram....Hann var sakaður um að hafa stungið mann í höfuðið með stórum hníf. En nú er komið fram svo margt sem sýnir að þessi frásögn gengur ekki upp.
Það er til dæmis komið í ljós að það var ekkert blóð á vettvangnum, hinn maðurinn hefur viðurkennt að hafa sjálfur mætt með hnífinn á vettvang og hefur viðurkennt að hafa verið undir áhrifum fíkniefna. Sárið sem hann var með passar engan vegin við lýsinguna á því hvernig hann á að hafa verið stunginn. Nú hafa réttarmeinafræðingar og fleiri staðfest að þetta gat ekki hafa gerst á þann hátt sem lýst var. Það stendur ekki steinn yfir steini í þessu máli alveg frá upphafi…..
Það sem raunverulega virðist hafa gert þetta kvöld er að maðurinn hafi ráðist að Árna með hnífnum og Árni hafi náð að afvopna hann, enda stór og sterkur, og kastað svo vopninu í burtu og þar við situr. Maðurinn stökk í burtu og lét sig hverfa. Hann var ekki meira meiddur en það að hann stökk í burtu og fór afsíðis.
Kjarni málsins er að það er komið í ljós að það var ekki einn einasti blóðdropi á svæðinu þar sem þeir voru að takast á. En síðan mætir maðurinn talsvert síðar niður á spítala alblóðugur með sár ofan á höfðinu. Hann hefur áður gerst sekur um að sækja pening úr bótasjóði og nú er komið í ljós að það stendur ekki steinn yfir steini í upphaflegu frásögninni,“ segir Hjalti og heldur áfram.
„Í seinni réttarhöldunum gerist það í þrí- eða fjórgang að vitni eru að breyta frásögnum sínum frá því sem þau sögðu fyrst. Læknarnir viðurkenndu að sárið hafi verið mjög skrýtið og að þeir hafi ekki séð svona sár miðað við frásögnina á því sem átti að hafa gerst.
Ef að maðurinn á að hafa fengið þetta sár eins og lýst er, þá er skrýtið að það vanti blóðdropa á vettvangi, hann hefði þurft að labba alblóðugur framhja fjölda lögreglumanna til að finna einhvern til að keyra sig niður á spítala og svo framvegis og svo framvegis.“
Brotið á honum á svo marga vegu
Hjalti hefur barist fyrir því að hreinsa mannorð sonar síns undanfarin ár og segir gríðarlega margt í ólagi við ferlið allt saman.
„Það var brotið á honum á svo marga vegu. Það gleymdist til dæmis að ná í hann svo hann fengi að vera viðstaddur réttarhöldin eftir að Hæstiréttur hafði snúið dómi Héraðsdóms og hann var í fangelsi allan tímann. Hann var allt í allt nærri 300 daga í fangelsi og einangrun út af þessu máli. Hann var yfirheyrður allt að því nakinn, í einhverri sundskýlu og sagði í yfirheyrslunni að hann vildi komast í föt. Þá var honum bara sagt að þetta væri ekki tískusýning!
Við fórum svo með málið til eftirlitsnefndar um störf lögreglu, sem tók málið til umfjöllunar, en það tók líklega um átta mánuði að fá svarið. Þar var sagt að hann hafi verið með handklæði yfir öxlina eins og það réttlætti þar með að hann hafi að öðru leyti verið hálfnakinn í yfirheyrslunni. Svo var í svarinu sagt að því miður hafi annars nær öll gögn málsins týnst, en það yrði reynt að bæta upp fyrir það.
Einhverra hluta vegna er eins og allt í kringum þetta mál hafi týnst, sem á ekki að geta gerst. Ég er núna í skaðabótamáli við ríkið eftir meðferðina á honum og við munum taka það alla leið. Ef að það koma verulegar bætur, þá vil nota skaðabæturnar til þess að stofna sjóð í nafni sonar míns, sem verður notaður til þess að hjálpa öðrum sem gætu lent í svipuðum sporum.“
,,Sleppið honum, sleppið honum!”
Hjalti lýsir í þættinum atburðarrásinni í kringum það þegar dómnum var snúið og sonur hans sýknaður.
„Ég náði að hringja í hann í fangelsið til að segja honum að hann væri frjáls og að það ætti að sleppa honum. Svo heyrði ég bara fólk kalla á bakvið hann úr fangelsinu: ,,Sleppið honum, sleppið honum!”. Ég hringdi svo strax í Brynju dóttur mína til að segja henni að hann væri frjáls og við værum að fara að sækja hann.
Hún var í skólanum og allur bekkurinn hennar fór bara að gráta. Svo kem ég að fangelsisdyrunum að sækja hann, en þar var mér sagt að það væri ekki heimsóknartími. Ég segi þeim að ég sé með dóminn og sýni þeim hann, en það tók líklega tvo klukkutíma að fá hann lausan.
En svo förum við heim og ég ætlaði bara að grilla og fara svo í bíó, en þá áttaði ég mig á því hvað hann var tættur andlega eftir þetta allt saman. Það að sleppa úr fangelsinu var bara fyrsta skrefið í að ná sér á strik. Maður fattar ekki hvað svona gríðarlegt inngrip hefur mikil áhrif á fólk.“
Erfiðast að skoða barnamyndirnar
Hjalti hefur undanfarna mánuði syrgt son sinn og segir það auðvitað hafa verið erfitt.
„Það var farið að birta svo mikið til hjá honum áður en hann dó. Ég hafði ekki séð hann svona vel stemmdan í mjög langan tíma og þess vegna var þetta svo sárt. Ég man að vikuna áður en hann dó fórum við í Costco saman og þá sagðist hann vera kominn í Orlando-fílinginn, þar sem honum leið alltaf best. Við fórum svo að skoða bíl saman og hann var útskrifaður af Reykjalundi og það var mikil birta yfir honum.
Erfiðast fyrir mig núna er að horfa á myndir af honum sem barni. Þá hugsa ég alltaf bara: „Hvernig gat þetta gerst?”. En lífið fer víst ekki alltaf eftir fórmúlunni sem að maður sá fyrir sér.“
Jón Páll með hugarfar sem hvorki hefur sést fyrr né síðar
Hann segir í þættinum frá tímabilinu þegar hann og Jón Páll æfðu eins og vitleysingar fyrir keppnirnar um sterkasta mann heims.
„Stundum var hart í ári og þá var hvorki vatn né rafmagn í húsinu, en við æfðum þá bara í myrkrinu vatnslausir. Það var allt lagt í sölurnar. Það sem við höfðum alltaf þegar kom að samkeppninni við þá bestu úti í heimi var annars vegar hugarfarið og svo þessi hreini sveitastyrkur úr æsku. Þeir sem við kepptum við höðfu mun betra utanumhald og aðbúnað, en þeir unnu okkur ekki í viljastyrk.
Jón Páll var með aga og hugarfar sem hefur hvorki sést fyrr né síðar. Ég man til dæmis eftir því þegar ég fór í heimsókn til hans í mat. Hann sauð ýsu og kartöflur fyrir okkur, en sjálfur snerti hann hvorki ýsuna né kartöflurnar. Þá var hann að undirbúa sig undir vaxtarræktina og meira að segja magur fiskurinn fór ekki inn fyrir varirnar. Hann drakk bara vatnið af ýsunni!,“ segir Hjalti og heldur áfram.
„Þetta voru á köflum svakalegar aðfarir og þegar hann var að þyngja sig, þá borðaði hann ógurlega. Eitt skiptið var hann búinn að þenja sig út og borða gríðarlega og var hálf óvígur á eftir. Þá lagðist hann út á svalahandriðið þannig að höfðið leit aftur af svölunum.
En þá vill ekki betur til en að ælan stendur út úr honum og sjálfur fullyrti hann að hún hafi drifið heila sjö metra aftur af honum!…..Þetta var á köflum býsna frumstætt hjá okkur, en það opnaðist alveg nýr heimur þegar við fórum í fyrstu ferðrnar til að keppa erlendis.
Fyrsta ferðin mín erlendis á aflraunamót var til Montreal. Við urðum bara frægir þarna strax í aðdraganda mótsins og það var alltaf verið að láta okkur fá 50 dollara seðla, þó að allt væri borgað undir okkur. Þarna áttuðum við okkur á því að það væri annar heimur en bara Ísland og að við gætum mögulega náð að lifa af sportinu.“
Gríðarlegt áhorf
Hjalti rifjar í þættinum upp eins konar draumatíma í aflraununum á Íslandi, þegar öll þjóðin fylgdist með:
„Þessi helstu mót voru sýnd á laugardagskvöldum á RÚV og það gerðist að árshátíðir voru stoppaðar svo fólk gæti horft og þetta var eitt allra vinsælasta sjónvarpsefni landsins. Þetta var nánast á pari við Eurovision og Hemma Gunn, það var gríðarlegt áhorf. Jón Páll kom inn í þessar stærstu keppnir eins og ferskur vindur.
Fyrir hans tíma höfðu menn bara verið að lyfta þungum hlutum þöglir og þungir, en hann mætti þarna ljós yfirlitum eins og skemmtikraftur. Þegar hann byrjaði að pósa, kalla ,,I am the Viking” og vera alveg snarbrjálaður höfðu menn aldrei séð neitt í líkingu við það. Þetta voru það íhaldsamir tímar að Jón Páll var hársbreidd frá því að vera klipptur út. Þeir sem stýrðu mótunum og útsendingunum voru á því að þessi framkoma væri alveg á mörkunum,“ segir Hjalti, sem náði sjálfur frábærum árangri í aflraunum.
„Ég náði að vinna heimsmeistaramótið einu sinni og þá voru allir þeir öflugustu með. Ég setti þá heimsmet í stuttri hnébeygjulyftu 876 kíló. Þá er þetta í raun þyngd sem þú átt bara að ná frá jörðu með því að rétta úr búknum og öxlunum.
En þetta met stóð býsna lengi og þegar það var loksins fellt voru mótshaldararnir komnir í vandræði og styttu lyftuna. En ég ætla nú að gefa þeim sem sló metið að hann hefði náð því sem upp á vantaði. En það er rosalegt álag á beinagrindina að ná að lyfta nærri 900 kílógrömmum. Ég verð alltaf stoltur af þessum tíma og því sem við náðum að afreka, sérstaklega Jón Páll og Magnús Ver.“