Ég hleyp
eftir Line Mørkeby
Borgarleikhúsið
Leikstjóri: Harpa Arnardóttir
Leikari: Gísli Örn Garðarsson
Þýðandi: Auður Ava Ólafsdóttir
Leikmynd: Börkur Jónsson
Búningar: Filippía Elísdóttir
Leikgervi: Elín S. Gísladóttir
Lýsing: Pálmi Jónsson
Tónlist og hljóðhönnun: Ísidór Jökull Bjarnason
Ekkert foreldri á að lifa barnið sitt. Sorgin sem fylgir slíkum harmleik er lamandi, andlega og líkamlega. Hvernig er hægt að sigrast á sorginni? Er það yfirleitt hægt? Einleikurinn Ég hleyp eftir Line
Mørkeby byggir á bloggi danska blaðamannsins Anders Legarth Schmidt sem hann byrjaði að skrifa fyrir Politiken árið 2015 eftir dauðdaga dóttur sinnar. Daginn sem hún
lést úr hvítblæði byrjaði hann að hlaupa og hann hætti ekki, gat ekki hætt. Sorgin og hlaupaáráttan bar hann í burtu frá hversdagslegum harmi, nær látinni dóttur sinni og í átt að hyldýpinu.
Line Mørkeby er margverðlaunað danskt leikskáld og textinn ber þess merki að hér er hæfileikakona á ferð. Tæknilega er leikritið mjög vel samið. Hún leikur sér með
innri og ytri tíma, endurtekningar og abstrakt lýsingar á hugarástandi af mikilli næmni. Hættan við slíkar sögur er að væmnin taki völdin en henni tekst að mestu að bægja slíkri
tilfinningasemi frá. Staðhættir eru lítillega staðfærðir frá Kaupmannahöfn til Reykjavíkur en þýðandinn er rithöfundurinn Auður Ava Ólafsdóttir sem leysir verkefnið vel úr hendi.
Eftirminnileg endurkoma
Eftir rúmlega tíu ára fjarveru frá fjölunum er Gísli Örn Garðarsson kominn aftur á leiksviðið. Eftirminnilegri endurkoma leikara hefur ekki sést í langan tíma. Hlutverkið er ekki eingöngu erfitt tilfinningalega heldur gífurlega krefjandi líkamlega þar sem hann hleypur bróðurpartinn af sýningunni á meðan hann flytur textann. Persóna verksins reynir bókstaflega að særa út harminn með aflinu einu saman. Gísli Örn leiðir áhorfendur listilega í gegnum sorgarferli einstaklings sem heyr hetjulega baráttu til að ná stjórn á lífi sínu. Merkilegt er að sjá hvernig Gísli Örn vefur andlegu ástandi persónunnar inn í hlaupastílinn. Stundum er líkami hans linur eins og strengjabrúða, öðrum stundum grjótharður eins og hann sé að brynja sig fyrir frekari áföllum og að lokum flæðandi eins
og vatnið. Ekkert foreldri á að lifa barnið sitt.
Miðpunktur leiksviðsins er upphækkaður pallur sem á situr hlaupabretti. Börkur Jónsson hannar leikmyndina og þó að hann sé kannski ekki þekktur fyrir naumhyggju þá hentar sá stíll hæfileikum hans mjög vel. Tjaldið sem umlykur hlauparann á einum tímapunkti er áhrifamikið en þrengir aðeins of mikið að Gísla Erni þegar það svífur yfir honum.
Leikstjóri Ég hleyp er Harpa Arnardóttir sem nálgast textann með hjartnæmum hætti og textann að leiðarljósi, að mestu. Stundum fer hún þó út af sporinu því um leið og stigið er frá textanum og af pallinum þá missir sýningin slagkraftinn. Orka og aðdráttarafl sögunnar kjarnast á hlaupabrettinu, uppi á pallinum, en dvínar um leið og sá hjúpur er rofinn. Við sömu erfiðleika er að stríða í búningahönnun Filippíu Elísdóttur en búningaskiptin eru þarflega mörg og ekki nauðsynleg. Best hefði verið að strípa allt niður, alveg eins og ónefndi faðirinn flær af sér skinnið, bæði af ást og sorg. Ekkert stendur eftir nema eftirmynd af manneskju, svarthol sem ómögulegt er að fylla.
Gísli Örn leiðir áhorfendur listilega í gegnum sorgarferli einstaklings sem heyr hetjulega baráttu til að ná stjórn á lífi sínu.
Uppgötvun kvöldsins
Á flestum listrænum póstum sýningarinnar er listafólk hokið af reynslu en uppgötvun kvöldsins er nýliðinn Ísidór Jökull Bjarnason sem semur tónlistina og hannar hljóðheiminn. Nálgun Ísidórs Jökuls ber merki um þroska og listrænan skilning enda er handverk hans eftirminnilegt án þess að taka athygli frá sýningunni, í stað þess styður tónlistin við og bætir upplifunina. Hér er á ferð listamaður til að fylgjast með.
Ekkert foreldri á að lifa barnið sitt. Sorgin hverfur aldrei en mögulega er hægt að koma henni í nýjan farveg. Til þess að það sé hægt er nauðsynlegt að líta inn á við og finna frið með sjálfum sér. Lífið heldur áfram en verður aldrei eins og áður. Gísli Örn ber Ég hleyp á baki sér og sýnir að hann hefur engu gleymt. Vonandi þurfum við ekki að bíða aftur í tíu ár til að sjá hann á leiksviðinu því þar á þessi leikari svo sannarlega heima.
NIÐURSTAÐA: Gísli Örn hleypur eftirminnilega á harðaspretti inn í nístandi sorgina. Ég hleyp er sýning sem enginn má missa af.
