Konur sem allar voru beittar ofbeldi á meðferðarheimilinu Laugalandi sendu í dag frá sér yfirlýsingu þar sem þær krefjast þess að mál þeirra sé rannsakað af alvöru og tekið alvarlega. Þær óska þess að rannsókn yfirvalda á ofbeldinu sem þær voru beittar verði sett í forgang hjá Gæða- og eftirlitsstofnun félagsþjónustu og barnaverndar (GEF) og að þeim verði veittar upplýsingar um gang rannsóknarinnar.

Undir yfirlýsinguna skrifa tólf konur. Þær Alexandra Magnúsdóttir, Ásta Önnudóttur, Brynja Skúladóttir, Gígja Skúladóttir, Gyða Dögg Jónsdóttir, Harpa Særós Magnúsdóttir, Hrafnhildur Jóhannesdóttir, Katrín Alexandra, Kolbrún Þorsteinsdóttir, María Ás Birgisdóttir, Teresa Dröfn Freysdóttir Njarðvík og Tinna Pálsdóttir og voru þær vistaðar á heimilinu á tímabilinu 1997 til 2007.

Fögnuðu niðurstöðu ráðherra í upphafi

Í yfirlýsingu kvennanna er farið yfir sögu málsins og að þann 19. febrúar síðastliðinn hafi ríkisstjórnin samþykkt tillögu félags- og barnamálaráðherra, Ásmundar Einars Daðasonar, um að rannsaka hvort að börn sem vistuð voru á heimilinu voru beitt ofbeldi, illri meðferð eða beitt andlegu ofbeldi.

„Við fögnuðum niðurstöðunni og við upplifðum að loksins var á okkur hlustað eftir áralanga þöggun, yfirhylmingu og aðgerðarleysi yfirvalda gagnvart okkur. Ásmundur ákvað að fela Gæða- og eftirlitsstofnun félagsþjónustu og barnaverndar (GEF) að rannsaka málið,“ segir þær í yfirlýsingu sinni.

Þær segja svo frá því að þær hafi átt tvo fundi með ráðherra og lögfræðingi ráðuneytisins sem að þær hafi verið sáttar með.

„Við upplifðum að þeim væri umhugað um mál okkar og einlægur vilji væri til þess að rannsaka það af alvöru. Ásmundur tók það sérstaklega fram að við gætum haft samband við sig, eða Sóleyju, hvenær sem væri í þessu ferli og óskað eftir fundi eða upplýsingum.“

Rannsókn ekki enn hafin

Tæpum tveimur mánuðum síðar hafa konurnar aftur á móti ekkert heyrt frá Gæða- og eftirlitsstofnun félagsþjónustu og barnaverndar (GEF) fyrir utan svar við tölvupóst sem ein þeirra sendi. Stofnunin hafi svarað blaðamanni Stundarinnar um að vinna væri ekki hafin við að rannsaka málið og að málið yrði rannsakað samhliða öðrum málum.

„Það er reiðarslag fyrir okkur sem höfum staðið í þessari baráttu, séð okkur knúnar til þess að fara með mjög persónuleg mál fram fyrir alþjóð í þeirri von að á okkur verði hlustað, okkur trúað og að við fáum það ofbeldi sem við máttum sæta viðurkennt,“ segir í yfirlýsingunni.

Þá eru konurnar undrandi yfir því að stofnunin ætli að rannsaka málið samhliða öðrum en ljóst er frá fyrri svipuðum rannsóknum að málið sé umfangsmikið. Þær segja það ekki gefa þeim miklar vonir að sérstakt teymi verði ekki sett á laggirnar fyrir rannsóknina.

„Okkur líður eins og rannsókn málsins sé ekki gerð af neinni alvöru eða hafi forgang. Við konurnar sem vorum beittar ofbeldi á meðferðarheimilinu sjáum ekki betur en að meðferð málsins sé ekki í neinu samræmi við þau loforð sem okkur voru gefin,“ segir í yfirlýsingunni.

Vilja að ríkisstjórnin rannsaki málið af alvöru

Gígja Skúladóttir sendi þann 25. mars loks tölvupóst fyrir hönd hópsins til Ásmundar þar sem þær óskuðu eftir fundi auk þess sem þær sendu fyrirspurnir varðandi rannsóknina, til að mynda varðandi tímaramma og hverjir muni koma að rannsókninni. Engin svör hafa enn sem komið er borist.

„Við óskum eftir að ríkisstjórnin framfylgi því sem hún samþykkti þann 19. febrúar og rannsaki mál okkar kvennanna af alvöru. Við óskum eftir því að ríkisstjórnin sjái til þess að rannsóknin verði sett í forgang en mæti ekki afgangi. Við óskum einnig eftir því að upplýsingum varðandi rannsóknina verði komið til skila til okkar enda er um að ræða viðkvæm og persónuleg mál sem varða okkur.“

Yfirlýsinguna í heild sinni má lesa hér fyrir neðan:

Yfirlýsing frá konunum sem vistaðar voru á meðferðarheimilinu Laugalandi, áður Varpholti, á árunum 1997 til 2007.

Þann 19. febrúar síðastliðinn samþykkti ríkisstjórnin tillögu Ásmundar Einars Daðasonar félags- og barnamálaráðherra um að rannsaka hvort við konurnar sem vistaðar vorum á Laugalandi, áður Varpholti, á árunum 1997-2007 hefðum sætt illri meðferð, andlegu eða líkamlegu ofbeldi.

Við fögnuðum niðurstöðunni og við upplifðum að loksins var á okkur hlustað eftir áralanga þöggun, yfirhylmingu og aðgerðarleysi yfirvalda gagnvart okkur.

Ásmundur ákvað að fela Gæða- og eftirlitsstofnun félagsþjónustu og barnaverndar (GEF) að rannsaka málið.

Fyrir samþykki tillögunnar höfðum við átt tvo fundi með Ásmundi og aðstoðarmanni hans, Sóleyju Ragnarsdóttur lögfræðingi, sem við vorum allar sáttar með. Við upplifðum að þeim væri umhugað um mál okkar og einlægur vilji væri til þess að rannsaka það af alvöru. Ásmundur tók það sérstaklega fram að við gætum haft samband við sig, eða Sóleyju, hvenær sem væri í þessu ferli og óskað eftir fundi eða upplýsingum.

Núna tæpum tveimur mánuðum síðar hefur engin okkar heyrt neitt frá GEF, að frátöldu svari við tölvupósti sem ein af okkur sendi.

Í svari stofnarinnar til blaðamanns Stundarinnar kom fram að vinna væri ekki hafin við að rannsaka mál okkar og að stofnunin myndi sinna rannsókninni samhliða öðrum verkefnum.

Það er reiðarslag fyrir okkur sem höfum staðið í þessari baráttu, séð okkur knúnar til þess að fara með mjög persónuleg mál fram fyrir alþjóð í þeirri von að á okkur verði hlustað, okkur trúað og að við fáum það ofbeldi sem við máttum sæta viðurkennt.

Það slær okkur að GEF eigi að sinna rannsókninni samhliða mörgum öðrum verkefnum. Ef miðað er við fyrri mál þar sem starfshættir svipaðra heimila voru rannsakaðir má ætla að rannsóknin verði umfangsmikil.

Það gefur okkur ekki miklar vonir að heyra að það hafi ekki verið sett á laggirnar sérstakt teymi innan stofnunarinnar eða fenginn aukinn mannskapur til að koma að rannsókninni.

Okkur líður eins og rannsókn málsins sé ekki gerð af neinni alvöru eða hafi forgang. Við konurnar sem vorum beittar ofbeldi á meðferðarheimilinu sjáum ekki betur en að meðferð málsins sé ekki í neinu samræmi við þau loforð sem okkur voru gefin.

Þann 25. mars síðastliðinn sendi Gígja Skúladóttir tölvupóst fyrir hönd hópsins til Ásmundar og Sóleyjar þar sem við óskuðum eftir fundi vegna þess að við höfum áhyggjur af framgang mála.

Einnig sendum við fyrirspurnir varðandi rannsóknina, til dæmis varðandi tímaramma, hverjir koma að henni, hvað verður gert við upplýsingarnar o.s.frv. Þeim tölvupósti hefur enn ekki verið svarað núna 19 dögum síðar.

Við óskum eftir að ríkisstjórnin framfylgi því sem hún samþykkti þann 19. febrúar og rannsaki mál okkar kvennanna af alvöru.

Við óskum eftir því að ríkisstjórnin sjái til þess að rannsóknin verði sett í forgang en mæti ekki afgangi.

Við óskum einnig eftir því að upplýsingum varðandi rannsóknina verði komið til skila til okkar enda er um að ræða viðkvæm og persónuleg mál sem varða okkur.