„Ég held að það hafi sjaldan verið meiri nauðsyn á að kjósa og núna en því er ekki að leyna að ég hefði talið eðlilegra að kosningarnar hefðu verið færðar aftur til loka maí,“ segir Logi Már Einarsson, formaður Samfylkingarinnar, í samtali við Fréttablaðið um komandi Alþingiskosningar.
„Fyrir því eru kannski veigamestu rökin að þá hefði nýrri ríkisstjórn gefist kostur á því að setja mark sitt meira á næstu fjárlög og undirbúa þau.“
Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra, tilkynnti í dag að gengið yrði til kosninga þann 25. september 2021. Löngum hefur verið hefð fyrir því að kjördagur sé að vori en kjörtímabili núverandi ríkisstjórnar lýkur ekki fyrr en 28. október og var það vilji ríkisstjórnar að tímabilinu yrði ekki flýtt til vorsins.
Ábyrgðarlaus ákvörðun
„Mér finnst varhugavert að festa í sessi haustkosningar á þennan hátt,“ segir Halldóra Mogensen, formaður Pírata. Seinustu tvær kosningar hafi einungis verið að hausti til vegna þess að annað stóð ekki til boða. „Ríkisstjórnin er núna að taka meðvitaða ákvörðun um að hafa haustkosningar sem er varhugavert þar sem þetta gerir það að verkum að fjárlög verða bara hálfgerð embættismannafjárlög.“
„Mér finnst þetta vera ábyrgðarlaust og mér finnst þau vera að taka ákvörðun út frá eigin hagsmunum í staðin fyrir að horfa á þetta út frá hagsmunum almennings,“ segir Halldóra um ákvörðunina.
„Ný ríkisstjórn fær ekki tækifæri á að koma með nein almennileg fjárlög þegar kosningar eru að hausti. Það hefur sýnt sig að þrátt fyrir að það sé hægt sé það ekki ákjósanlegt.“ Að mati Halldóru væri lýðræðislegra að halda vorkosningar. „Fyrir utan það að ríkisstjórnin hefur ekki komið með nein rök fyrir því af hverju haustkosningar annað en að þau vilja sitja út sitt tímabil.
Hlýða Bjarna
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar, tekur í sama streng. „Ég hefði viljað sjá kosningar að vori til, ekki síst út frá því að ný ríkisstjórn hverju sinni hafi svigrúm til að móta sín fjárlög og leggja sínar áherslur inn í fjárlögin.“
Þorgerður telur ástæðu þess að forsætisráðherra hafi valið tiltekna dagsetningu einungis vera vegna þess að það var vilji stjórnarflokkanna. „Bjarni var búin að tala skýrt um það að hann vildi alls ekki hafa kosningar að vori og þá var því hlýtt,“ bætti hún við.
Að hennar mati hefði verið betra að ganga til kosninga í september á þessu ári ef bregða eigi út af vananum þar sem mörg verkefni og stórar ákvarðanir blasi við ríkisstjórninni í haust eftir fordæmalaust ár.

Sýna ríkistjórninni aðhald
Allir formennirnir er sammála um að væru þau í sporum forsætisráðherra hefðu þau ekki tekið sömu ákvörðum. Þau séu þó tilbúin í kosningar og hyggjast láta á sér kveða í haust.
„Við munum sýna á spilin í haust og leggja fram mál sem munu tengjast okkar kosningaráherslum,“ segir Logi. „Við munum sýna ríkisstjórninni mikið aðhald í vetur.“
Vitleysa á þingi
Þingstörf voru í uppnámi vegna faraldursins í vor og var stjórnarandstöðunni haldið fyrir utan þau mál sem rötuðu á borð ríkisstjórnarinnar á þeim tíma að sögn Loga. „Við þurftum svo að laga stærstu vitleysurnar í frumvörpunum hjá þeim þegar þau komu inn á þingið.“
Frumvörpin sem um ræðir hafi komið óburðug inn í þingið. „Að einhverju leiti er það skiljanlegt þar sem þurfti að vinna hratt og við erfiðar aðstæður, við bentum þó á að ef að okkar krafta hefði verið óskað fyrr og við hefðum getað horft yfir hlutina með þeim frá upphafi þá hefðu frumvörpin verið betri þegar þau komu inn í þingið.“
Leiða flokkana áfram
Aðspurður hvort hann muni leiða flokkinn í næstu kosningum segist Logi stefna að því en að aðeins tíminn muni leiða það í ljós.
„Kosningar leggjast alltaf vel í Viðreisn,“ seigir Þorgerður. Landsþing flokksins fer fram næstkomandi september þar sem ný forysta verður kosin. Þorgerður hyggst áfram gefa kost á sér sem formann Viðreisnar.