Lína Guðlaug ólst upp sem mikill lestrarhestur og las hún meðal annars bækur Pearl S. Buck um Kína af gríðarlegum áhuga. Á þeim tíma lét hún sig dreyma um fjarlæg lönd en gat ekki ímyndað sér að hún myndi nokkurn tíma heimsækja fjarlæga austrið. Ferðalög hennar á unglingsárum voru ævintýraferðir með lestum um Evrópu.
Árið 2003 var hún svo sest í breiðþotu á leið í sína fyrstu ferð til Kína. Hún hafði þá verið búin að ættleiða kínverska stelpu og var á leiðinni út til að sækja hana. Hún segist muna mjög vel eftir því þegar hún sat í flugvélinn og fylgdist grannt með á skjánum þegar vélin flaug yfir Úralfjöllin í Rússlandi. Þá hafi hún einmitt munað eftir gömlu kortabókinni, vafinni í blá köflótt hlífðarplast eins og tíðkaðist á hennar yngri árum en strax í barnaskóla myndaði Lína sterk tengsl við landafræðina.
Lína segir að ferðin hafi verið mjög eftirminnileg og ástandið í Kína nokkuð svipað því sem við þekkjum í dag. „Ég fer í mína fyrstu ferð til Kína þarna rétt eftir fyrsta SARS faraldurinn. Ég var búin að bíða í tvo mánuði með að fá að leggja af stað því það var sama ástand þá og er í dag. Landið var bara lokað.“
Fjórum árum seinna, árið 2007 var hún aftur á leiðinni til Kína í og í þetta skipti fékk hún að leiða litlu fimm ára stelpuna sína um borð í stóru breiðþotuna. Lína segir að sú ferð hafi verið nokkurs konar uppspretta af bókinni hennar Rót, því það var einmitt þá sem hún byrjaði að afla sér allra þeirra heimilda sem enduðu í bókinni. Ákvörðunin um að skrifa bókina hafi hins vegar komið mörgum árum seinna.
Í millitíðinni byrjaði Lína svo að læra Austur-Asíufræði við Háskóla Íslands. Hluti af því námi felur í sér skiptinám í Kína og skrifaði hún lokaritgerð sína um neytendamarkaðinn í Kína. Eftir að hafa lokið námi byrjaði Lína svo að skrifa bókina.
Lína segist alltaf hafa viljað fara í framhaldsnám erlendis en hafði aldrei haft tíma til þess hér áður fyrr. „Maður lætur ekkert setja sig í einhvern bás bara af því maður er kominn á einhvern aldur, hvort sem það er yngra fólk eða eldra fólk. Mér finnst mjög gott að vera smá fyrirmynd og ég naut mín afskaplega vel sem skiptinemi þó svo að allir krakkarnir þarna væru helmingi yngri en,“ segir Lína og hlær.
„Ég bara naut mín frá því ég lenti og þar til ég fór aftur heim, þrátt fyrir að þetta væri oft á tíðum gríðarlega krefjandi. Námið var til dæmis alveg sérstaklega krefjandi en allt í tengslum við það að upplifa nýtt samfélag var bara ótrúlega spennandi,“ segir Lína.
Hún segist hafa fengið einstakt tækifæri til að fylgjast með samfélagi takast á við miklar breytingar og að slíkt sé eitthvað sem þekkist ekki í okkar nútímasögu. Það brann mjög á henni að koma öllu því sem hún sá til skila á sem bestan hátt. Það skipti hana miklu máli að miðla þekkingu sinni áfram.
„Mér finnst bara að það skipti miklu máli að það sé til brú og svo ræður þú hvort þú ferð yfir hana eða ekki."
Lína segir einnig að hún hafi fundið fyrir miklum áhuga frá öllum sem hún talaði við, hvort sem það var hér heima eða úti í Bretlandi. „Alls staðar var áhugi á Kína, en það vantaði þekkingu og mér fannst ég hafa svo gríðarmikla þekkingu sem ég vildi miðla.“ Hún bætir við að hún hafi einnig viljað draga upp það sem hún kallar rétta mynd af Kína, en ekki þessa einslitu mynd sem svo margar hafa af landinu.
Upprunalega hafði Lína ekki mikinn áhuga á Kína og var það ekki land sem snerti hana á neinn sérstakan hátt. „Þegar ég var unglingur að alast upp þá hafði ég lítinn áhuga á Kína Maóismans og það var bara lítið rætt um Kína. Það eina sem ég man eftir varðandi tengsl Íslands við Kína er að það voru Kína-skór sem fengust í Hagkaup og svo var reyndar haldin listmunasýning á Kjarvalsstöðum sem ég man vel eftir,“ segir Lína.
Hún segir að Íslendingar og Kínverjar eigi margt sameiginlegt og hefur hún sérstaklega tekið eftir því eftir að hafa unnið með íslenskum hönnuðum. Ákveðin minnimáttakennd hafi verið ríkjandi í báðum löndum og tíðkaðist það áður fyrr að fela uppruna þjóðarinnar. Það var ákveðin hugsun að með því að notast meira við erlend nöfn þá ættu vörumerki meiri möguleika á alþjóðlegum markaði.
„Menn voru alltaf að fela íslenska upprunann en núna er hann talinn styrkleiki og það er kannski það sem tekur við í Kína í framtíðinni. Þó svo að nútímavæðingin sé að eiga sér stað á ljóshraða í Kína þá tekur alltaf tíma að byggja sjálfstraust,“ segir Lína og bætir við að skortur á sjálfstrausti eigi það til að skapa ákveðinn þjóðarrembing.
Að lokum segir Lína að bókin hennar Rót sé lýsandi dæmi um samband hennar við Kína. Hún tekur það fram að bókin hafi verið fyrst og fremst ástríðuverkefni og hún segi umbúðalaust frá. Það var skýr stefna hjá henni að lestur bókarinnar væri ákveðin upplifun fyrir lesandann.
„Ég lít á mig sem brúarsmið á milli Íslands og Kína. Ég er að byggja brýr á milli menningarheima og þessi brú var alveg svakalega löng og var átta ár í byggingu, sem er ekki mjög kínverskt. Þeir hefðu örugglega byggt brú á átta dögum,“ segir Lína og brosir. „Mér finnst bara að það skipti miklu máli að það sé til brú og svo ræður þú hvort þú ferð yfir hana eða ekki. En ef þú hefur einhverja hæfileika eða þekkingu þá skiptir líka miklu máli að hafa sjálfstraustið til að koma því á framfæri.“
