Draumur 10 ára barna varð að engu: Sátu heima grátandi

Þeir eru að­eins 10 ára gamlir og eiga sér stóran draum. Draumurinn var raun­hæfur og um helgina stóð til að taka stórt skref í þá átt að láta hann rætast. Þá dreymir um að verða Ís­lands­meistarar í körfu­bolta í flokknum 10 ára og yngri. Nú um helgina fór fram eitt af fjórum stóru mótum vetrarins og drengirnir sem leika fyrir nýtt lið, sem heitir Aþena og spilar undir merkjum UMFK, var í B-riðli og hárs­breidd að fara upp um riðil á síðasta móti.

Nú voru strákarnir stað­ráðnir í að komast í efsta riðilinn og gera síðan at­lögu að sjálfum titlinum. En nú er sá draumur dáinn. Þeir fá ekki að vera með. Í ofan­á­lag er liðið mjög lík­lega dæmt niður í neðsta riðilinn. Það er því úti­lokað fyrir strákana að ná tak­marki sínu í vetur, að komast upp í A-riðil og standa þar stoltir á verð­launa­palli. Þau sem þekkja til ást­ríðunnar sem skapast hjá krökkum þar sem allt snýst um í­þróttir gera sér grein fyrir sársaukanum að missa af því að klæðast treyjunni og keppa með vinum sínum fyrir hönd íþróttafélagsins. Veröldin hrynur, enda sátu margir drengjanna heima og felldu tár. Þeir skildu ekki af hverju þeim var meinuð þátt­taka.

Um­deildur og elskaður

En af hverju situr þetta nýja og efni­lega lið heima? Svarið er bæði ein­falt og flókið en nauð­syn­legt að fara nokkur ár aftur í tímann. KKÍ segir að starfs­maður liðsins hafi skráð drengina of seint til leiks. For­eldrar og for­ráða­menn liðsins segja á­kvörðunina eiga sér lengri for­sögu og KKÍ geri allt til þess að leggja stein í götu liðsins. Allt sé það gert vegna ó­vildar KKÍ í garð yfir­þjálfarans, Brynjars Karls Sigurðs­sonar.

Brynjar Karl er fyrr­verandi lands­liðs­maður í körfu­knatt­leik. Brynjar er bæði dáður en einnig um­deildur þjálfari sem hefur náð frá­bærum árangri með krakka. Hann er með sál­fræði­menntun frá UAM í Banda­ríkjunum og þá er hann einnig ráð­gjafi fyrir at­vinnu­manna­lið í NBA, NFL og fjölda annarra liða. Hann bjó einnig til og hannaði Si­deline-for­ritið sem hefur verið mikið notað af þjálfurum um allan heim.

Brynjar hefur þjálfað lið stúlknanna í 4 ár. Fyrst í Stjörnunni þar sem hann sagði upp eftir tveggja ára starf og var síðan hjá ÍR í tvö þar sem honum var vikið úr starfi. Brynjar hefur verið um­deildur fyrir þjálfunar­að­ferðir sínar þegar hann þjálfaði stúlkna­liðið en ekki fengið sömu gagn­rýni þegar kemur að því að þjálfa pilta. Þá hefur Brynjar verið gagn­rýndur á sam­fé­lags­miðlum fyrir hegðun á hliðar­línunni. Helst hefur hann verið sakaður um ljótt orð­bragð og vera of kröfu­harður við sína leik­menn en svo aðrir hrósað honum fyrir að­komu hans að þeim liðum sem hann hefur stjórnað.

Brynjar var síðan ráðinn sem þjálfari hjá ÍR. 17 af 21 stúlkunum sem æfðu hjá Brynjari hjá Stjörnunni fylgdu honum í Breið­holt. Um­gjörðin sem Brynjar bjó til í kringum ÍR liðið var sögð flottari en hjá mörgum úr­vals­deildar­liðum í meistara­flokki.

Liðið varð Ís­lands­meistari í minni­bolta stúlkna 11 ára og sigruðu and­stæðing sinn með yfir­burðum í úr­slita­leiknum 22-4. Við verð­launa­af­hendingu varð nokkuð upp­nám sem átti eftir að hafa af­drifa­ríkar af­leiðingar. Stúlkurnar tóku við bikar og medalíu fyrir glæstan árangur. Skömmu síðar las ein stúlkan upp yfir­lýsingu og mót­mælti þeirri á­kvörðun að neita liðinu um að keppa við drengi á sama aldri þann veturinn. Síðan létu þær medalíurnar falla á gólfið og skildu þær eftir á­samt bikarnum, en þessar sömu stúlkur höfðu í tvö ár talað fyrir daufum eyrum hjá KKÍ.

For­ráða­menn KKÍ voru afar ó­sáttir með þessa á­kvörðun en skiptar skoðanir voru í for­eldra­hóp stúlknanna sem varð til þess að hópurinn klofnaði í af­stöðu sinni. For­maður KKÍ sagði sam­bandið líta málið al­var­legum augum. Þegar málið stóð sem hæðst sendu stúlkurnar í liðinu frá sér yfir­lýsingu, hana má lesa í heild hér, þar sem sagði meðal annars:

„Kannski fórum við yfir strikið en nú vitum við hvar línan er. Mark­mið okkar er að breyta heiminum og þá þarf maður að fara yfir strikið. Við getum ekki breytt heiminum einar án Brynjars.“

Þá sagði einnig: „Við stelpurnar áttum hug­myndina um að ekki taka við verð­laununum. Þetta var ekki Brynjari að kenna og okkur líður vel saman og elskum Brynjar. Þið getið ekki tekið okkur í sundur. Okkur finnst ó­rétt­látt að þið takið dætur ykkar úr í­þróttinni sem þær elska mest. [...] Mark­mið okkar er að breyta heiminum og þá þarf maður að fara yfir strikið.“

Tveimur árum áður höfðu stúlkna­hópurinn og for­eldrar þeirra á­kveðið að vekja at­hygli á því að þeim var ekki lengur heimilt að keppa við drengi eftir að hafa gert það í tvö ár á undan með því að dansa, drippla og safna undir­skriftum fyrir utan fyrsta mót vetrarins hjá drengjum á sama aldri.

Þá voru við­brögð KKÍ einnig hörð og sendu nú­verandi og fyrr­verandi lands­liðs­þjálfarar frá sér sam­eigin­lega yfir­lýsingu. Í þeim hópi var Snorri Örn Arnalds­son sem tók við því í vetur að stýra leikja­röðun á Ís­lands­mótum ung­menna. Snorri hefur ekki viljað ræða við frettabladid.is vegna málsins.

Stofnaði nýtt lið

Á endanum var Brynjar látinn taka pokann sinn hjá ÍR. En eins og áður fylgdi hluti hópsins þjálfara sínum. Brynjar stofnaði þá nýtt körfu­bolta­lið sem fékk nafnið Aþena. Erfið­lega gekk að fá í­þrótta­sal til að stunda æfingar og er fé­lagið því með að­stöðu á Kjalar­nesi. Þar er liðið í sam­starfi við UMFK. Á Kjalarnesi höfðu ekki verið í boði að stunda körfuboltaæfingar um árabil. Nú æfa fjórir ungir drengir á svæðinu með liðinu. Aþena er hugsuð sem í­þrótta­akademía og stofnuð í kringum nokkur sam­fé­lags­verk­efni þar sem mark­miðið er að vald­efla ungt fólk í gegnum í­þróttir. Sér­stök á­hersla er lögð á að koma til móts við þarfir stúlkna og ungra Ís­lendinga af er­lendum upp­runa til þess að hjálpa þeim sjálfum að jafna leikinn í í­þróttum, líkt og kemur fram á vefsíðu félagsins.

En frá því að liðið var sett á lag­girnar hafa for­ráða­menn KKÍ, að sögn forsvarsmanna Aþenu, reynt að koma í veg fyrir með öllum ráðum að lið Brynjars nái árangri. Strax í upp­hafi vetrar hafi það verið ljóst. Fyrst hafi það gerst með þeim hætti að KKÍ hafi haldið fram fullum fetum að fjöldi yngri leikmanna í liðinu sem skráð var til leiks í flokki 11 ára færi gegn reglum KKÍ. Sendi KKÍ frá sér skeyti þar sem skráning var aug­lýst en ef fé­lög vildu nota yngri leik­menn til að ná í lið væri nauð­syn­legt að fylla út beiðni sem ætti að berast innan skráningar­frests. UMFK óskaði eftir að senda lið skipað tveimur ellefu ára leik­mönnum og fimm leik­mönnum sem voru árinu yngri.

KKÍ synjaði UMFK og það þrátt fyrir að ekki væri nokkra reglu­gerð um þetta að finna, enda á­valt tíðkast í mörgum íþróttagreinum hér á landi að krakkar geti spilað upp fyrir sig í flokki. For­ráða­menn UMFK/Aþenu segjast hafa reynt að koma á fundi til að leysa málið en það hefði ekki gengið fyrr en að móti loknu. Þar með hafði liðið misst af sínu fyrsta móti. Á fundi síðar um málið varð KKÍ að falla frá þessum kröfum enda engin lög til þess efnis.

Þarna var fyrsta mótið farið í vaskinn. Krakkarnir mættu svo gal­vaskir til leiks í næsta 11 ára móti, í C-riðli og unnu þar alla leiki og komust upp í B-riðil.

Þá var komið að móti númer tvö í 10 ára flokki sem fór fram núna um helgina, en liði hafði keppt á fyrsta mótinu í B-riðli og var hárs­breidd frá því að komast upp í A-riðil. For­ráða­menn liðanna höfðu mánu­dag til mið­viku­dags í síðustu viku til að skila inn um­sókn að til stæði að UMFK/Aþena ætlaði sér að taka þátt í mótinu. Vé­steinn Sveins­son, sem sinnir því hlut­verki hjá liðinu varð á og skilaði um­sókn degi síðar, eða á fimmtu­degi. Full­yrðir hann að ekki hafa verið búið að gera drög að leikja­niður­röðun.

Í kjöl­farið var haft sam­band frá KKÍ og þeim tjáð að skráning hefði borist of seint og liðinu yrði meinuð þátt­taka.

Með horn í síðu Brynjars

Blaða­menn Frétta­blaðsins ræddi við Svavar Þór Guð­munds­son en hann á son í liðinu. Drengurinn hefur verið niður­brotinn síðustu daga að missa á mótinu. Þá var Vé­steinn Sveins­son sem er sjálf­boða­liði hjá liðinu og sér um skráningar einnig við­staddur. Það skal tekið fram að skyld­leiki er með blaða­manni og Vé­steini. Fréttablaðið ræddi einnig við tvo fyrrverandi starfsmenn sem hafa raðað upp mótum fyrir KKÍ en þeir staðfestu báðir að þeir hafi oft rekið á eftir skráningum svo börn myndu ekki missa af tækifæri að keppa á mótum á vegum hreyfingarinnar.

Vé­steinn skilaði eins og áður segir um­sókn of seint inn, eða daginn eftir. Hann full­yrti að hann vissi til fjölda dæma þar sem skráning hefði skilað sér of seint. Einn heimildar­manna Frétta­blaðsins sagði:

„Það kom aldrei til greina að láta sauðs­hátt ein­stakra full­orðinna ein­stak­linga skemma draum barnanna sem lifa fyrir það að taka þátt í mótum.“

Vé­steinn full­yrðir að þegar send var inn til­kynning um þátt­töku Aþenu hafi ekki verið búið að raða upp liðunum. Hann bætir við að hann telji Snorria Örn Árna­son vera á móti Brynjari eins og hafi komið fram áður opinberlega. Þá sé það orðið á götunni að það eigi að reyna með öllum ráðum að koma í veg fyrir að liðið nái árangri. Í þessu valda­tafli séu börnin þol­endur sem skilja hvorki upp né niður í að fá ekki að taka þátt.

„Snorri Örn skrifaði undir yfir­lýsingu og hefur for­dæmt Brynjar opin­ber­lega,“ segir Vé­steinn sem kveðst miður sín að hafa skráð liðið til þátt­töku degi of seint en telur full­víst að ekki hafi verið búið að raða mótinu sjálfu upp. Vé­steinn bætir við:

„Snorri var ekki móts­stjóri í fyrra. Ef menn gleymdu sér hringdi þá­verandi móts­stjóri til að at­huga hvort menn ætluðu ekki að vera með. Hann ætlaði ekki að láta ein­hvern þjálfara sem vinnur ekki vinnuna sína að koma í veg fyrir að börnin fái að spila. Þetta hefur gerst áður og þá hefur þessu verið reddað, svo krakkarnir fái að spila. Hver vill taka mótin af krökkunum? Nú er meira að segja búið að koma í veg fyrir að krakkarnir geti keppt um titla sem er mark­mið strákana en nú er búið að skemma veturinn fyrir þeim. Þeir geta ekki keppt um titilinn. Ekki að allt eigi að snúast um titla en það var mark­miðið hjá þeim. Þetta er drullu hart.“

Að­spurður um hverju það sæti að KKÍ vilji að hans mati koma í veg fyrir framgang Brynjars og Aþenu sem svarar Vé­steinn:

„Hann kom inn í sam­fé­lagið og er búinn að vera hækka ránna og benda á hluti sem eru ekki í lagi. Mikið af þessu er út af þessu stelpu­dæmi.“

„Það er verið setja heilt lið skipað 10 ára leikmönnum í 4 til 5 leikja bann og hugsanlega 15 leikja bann í efstu riðlunum. Fyrir gróf óíþróttamannsleg brot eru meistaraflokks menn kannski að fá þriggja leikja bann,“ segir Vésteinn.

Kveðst finna til með börnunum en vildi ekkert gera

Hannes S. Jóns­son er for­maður KKÍ. Að­spurður af hverju krökkunum hafi verið meinuð þátt­taka heldur hann fram að slíkt hafi ekki verið gert. Skráning hafi borist of seint. Þegar honum er bent á að haft hafi verið sam­band daginn eftir og blaða­maður hafi fengið stað­fest frá öðrum sem séð hafi um skráningu áður en Snorri hafi tekið við, að fjöl­mörg dæmi séu um slíkt hafi verið lagað til að tryggja að börn myndi ekki missa af mótum vegna mis­taka hinna full­orðnu, svaraði hann að ákveðið hefði verið í vor að taka fyrir slíkt.

Kom aldrei til greina að veita liðinu undan­þágu, svo krakkarnir gætu tekið þátt?

„Það var örugg­lega rætt,“ svarar Hannes og bætir við: „Málið er það að körfu­boltinn hefur stækkað mjög mikið. Það hefur ekki verið hringt í fé­lög í vetur. Á þinginu okkar í vor var þetta rætt og á­kveðið að fara alveg eftir reglu­gerðum hvað þetta varðar og á­kveði að taka hart á þessu og fara eftir reglu­gerðum. Við erum að segja nei við fé­lög á hverjum einasta degi og ég verð að segja alveg eins og er, að ég undrast á­huga þinn varðandi þetta. Það er margt annað sem væri hægt að ræða.“

Að­spurður hvort Hannesi fyndist ekki of langt gengið að neita börnunum, sem höfðu beðið spennt, um þátt­töku þar sem skráning hafi borist degi of seint svarar Hannes að öll fé­lög hafi skráð sig og með þessu hefði þurft að teikna mótið upp á nýtt. For­svars­menn UMFK/Aþenu telja að leikja­röðun hafi ekki verið komin langt á veg þegar þetta var. Nú blasi við að liðið verði dæmt niður í neðstu deild.

For­svars­menn UMFK/Aþenu gagn­rýna þetta og benda á að leikja­niður­röðunin hafi komið inn á heima­síðu KKÍ um klukkan ellefu á föstu­dags­kvöldið fyrir rúmri viku síðan, daginn eftir að UMFK/Aþena sendi inn skráningu. Þá hefur Hannes sagt að móta­röðun hafi verið komin of langt til að breyta til en á þriðju­deginum, fimm dögum eftir að UMFK/Aþena sendir sína skráningu inn bætist lið Þórs á Akur­eyri inn í leikja­planið. Forsvarsmenn UMFK/Aþenu segja:

„UMFK/Aþena voru með í fyrstu um­ferð þannig að það er ekki eins og það hafi verið að bæta liðinu við og skapa auka vinnu. Þetta er ekki flókið, eitt lið fer upp og eitt lið fer niður úr riðlinum.“

Telja Aþenu­menn að svo virðist sem mögu­legt hafi verið í til­felli Þórs að raða mótinu uppá nýtt en ekki tekið til­lit til liðs­manna Aþenu og voru krakkarnir sumir hrein­lega grátandi að geta ekki tekið þátt sem og að missa af tæki­færinu að geta mögu­lega orðið meistarar.

„Þó þau geti ekki orðið meistarar geta þau tekið þátt í Ís­lands­mótinu,“ svarar Hannes.

Finnst þér þetta góð vinnu­brögð hjá ykkur og finnst þér þetta sann­gjarnt gagn­vart krökkunum?

„Mér finnst þetta ekki sann­gjarnt gagn­vart krökkunum?“

Af hverju lagið þið þetta ekki?

Svar Hannesar var þá aftur á þá leið að vinna við að raða upp mótinu væri of langt á veg komin. For­svars­menn Aþenu gagn­rýna þau orð Hannesar að á­kveðið hafi verið að taka harðar á því ef það kynni að fyrir­farast að skrá lið til leiks sem Hannes segir að hafi verið á­kveðið á þingi í vor. Liðs­menn Aþenu benda á að þetta hafi verið á­kveðið áður en liðið hafi verið stofnað og þeim ekki til­kynnt um breyttar á­herslur.

Þá segja Aþenu­menn að lið Sindra hafi sent inn skráningu fyrir fyrstu um­ferð í 11 ára flokki en gleymt að skrá sig inn í tölvu­kerfi sem notað er til að ráða leikja­niður­röðun. Halda þeim fram að KKÍ hafi haft sam­band við þá og þetta verið lagað. Frétta­blaðið hafði sam­band við þjálfara Sindra, Hall­dór Stein­gríms­son, sem vildi ekki láta hafa neitt eftir sér og lagði á blaða­mann.

Liðs­menn Aþenu segja á þessu að ljóst sé að þau sitja ekki við sama borð og önnur lið.

Sonur Svavars grætur

Svavar Þór á dreng sem hefur æft með liðinu. Fyrir um tveimur árum reyndu þau að finna í­þrótt sem myndi henta honum. Um tíma stundaði drengurinn knatt­spyrnu og síðar karate en það var ekki fyrr en hjá Brynjari sem hann virki­lega fann fjölina sína. Drengurinn hafði átt í nokkrum erfið­leikum í skóla og einn af þeim fjöl­mörgu krökkum sem er með ADHD. Eftir að hafa byrjað æfingar hjá Brynjari hafi margt breyst til betri vegar á fleiri sviðum en á körfu­bolta­vellinum. Þar sé agi sem hentar drengnum og um­gjörðin fag­mann­leg. Liðin er skipað krökkum héðan og þaðan og þá á einn leikmaður ættir að rekja er­lendis. Allir eru vel­komnir.

„Þú getur ekki trúað breytingunum sem hafa átt sér stað á hugar­fari hans. Hann sér til dæmis veturinn fyrir sér eftir móta­röðinni á Ís­lands­mótinu og gat ekki beðið eftir að taka þátt. Ég tel að þeir hafi átt góða mögu­leika á að vinna þetta mót miðað við fram­farirnar hjá þeim,“ segir Svavar en með tímanum hefur hann farið að trúa að öfl innan hreyfingarinnar ætli sér að stöðva fram­gang liðsins með öllum ráðum.

„Einu fórnar­lömbin í þessu öllu saman eru krakkarnir, sonur minn er heima grátandi,“ segir Svavar en drengurinn hafði talið niður í að mótin hæfust. Svavar bætir við:

„Skóla­kerfið, það hentaði honum ekki en að sjá sem for­eldri að honum líði vel og síðan verða vitni að sárs­aukanum sem fylgir því að missa af mótinu, ég gæti farið að gráta með honum og það allt út af smá­munum og ó­vild. Þetta eru bara krakkar og það er verið að eyði­leggja drauma þeirra en auð­vitað hefðu þeir getað reddað þessu fyrir krakkana en þeir völdu að gera það ekki.“

Fleiri foreldrar sem eiga börn í liðinu hafa svo tjáð sig á samfélagsmiðlum og gagnrýnt KKÍ harðlega.

Menn í bak­her­bergjum

Krakkarnir bera virðingu fyrir starfinu og sama er uppá teningnum hjá þjálfurum að sögn Svavars. Hugsað er um leik­menn út frá þörfum hvers og eins og metnaður er mikill.

„Krökkunum eru kenndir manna­siðir og þú þarft ekki að vera bestur eða góður. Það sem farið er fram á að þú sýnir fram­farir og þeim líði vel. Þjálfunin er í heimsklassa og að menn í ein­hverjum bak­her­bergjum séu að taka gleðina af 10 ára barni. Það er bara klikkun í mínum augum,“ segir Svavar og bætir við: „Þetta er fyrsta Ís­lands­mótið hans og hann er búinn að æfa í tvö ár fyrir þetta. Mark­miðið, þó það sé ekki aðal­at­riðið, er ein­falt. Hann langar bara að verða meistari.“