Heilbrigðisráðherra kynnti frumvart til breytinga á lögum um sóttvarnir fyrir ríkisstjórn í vikunni og mun leggja það fyrir Alþingi á næstunni. Meðal helstu breytinga á lögunum má nefna að skýrar verði kveðið á um skyldur einstaklinga sem lækni grunar að séu haldnir smitsjúkdómi, málsmeðferð ákvarðana um að setja fólk í sóttkví og um að sóttvarnaráð skuli vera ráðgefandi við stefnumótun og hlutverk þess skarist ekki við hlutverk sóttvarnalæknis sjálfs.
Starfshóp á vegum heilbrigðisráðherra var gert að skýra ákvæði laga um opinberar sóttvarnaráðstafanir í ljósi fenginnar reynslu af Covid-19. Hópurinn hefur lokið störfum og skilað ráðherra drögum að frumvarpinu sem hún kynnti svo fyrir ríkisstjórn.
Í tilkynningu frá ráðuneytinu segir að sérstaklega hafi verið horft til álitsgerðar Páls Hreinssonar við gerð frumvarpsins, sem hann vann að beiðni stjórnvalda og fjallar um valdheimildir sóttvarnalæknis og heilbrigðisráðherra til opinberra sóttvarna í ljósi meginreglna stjórnsýsluréttar og mannréttindaákvæða.
Þannig er aðallega verið að skýra betur ákvæði í sóttvarnalögum sem snúa að opinberum sóttvarnaráðstöfunum.
Frumvarpið hefur enn ekki verið lagt fram og drög að því ekki gerð opinber en skilabréf starfshópsins til ráðherra má nálgast hér. Í tilkynningu frá ráðuneytinu segir þó að þetta verði helstu breytingar á lögunum sem lagðar eru til:
- orðskýringar með helstu hugtökum s.s. samkomubanni, sóttkví og einangrun,
- svæðisskipting sóttvarna skýrð og kveðið á um umdæmislækna sóttvarna,
- skýrt kveðið á um að sóttvarnaráð skuli vera ráðgefandi við stefnumótun og að hlutverk þess skarist ekki við hlutverk sóttvarnalæknis,
- skýrt kveðið á um að sóttkví, stöðvun atvinnurekstrar og útgöngubann séu hluti af opinberum sóttvarnaráðstöfunum,
- ákvæði alþjóðaheilbrigðisreglugerðarinnar um sóttvarnaráðstafanir gagnvart ferðamönnum leidd í lög og gjaldtökuheimildir vegna ráðstafana gagnvart ferðamönnum færðar til samræmis við ákvæði alþjóðaheilbrigðisreglugerðarinnar,
- málsmeðferð ákvarðana um að setja fólk í sóttkví eða einangrun skýrð,
- kveðið á um meðferð máls fyrir dómi ef einstaklingi er gert að sæta einangrun eða sóttkví gegn vilja sínum,
- skýrar kveðið á um skyldur einstaklinga sem lækni grunar að sé haldinn smitsjúkdómi
Þörf á endurskoðun stjórnsýslu sóttvarnamála
Starfshópurinn segir þá að þörf sé á endurskoðun ákvæða um stjórnsýslu sóttvarnamála. Hún var ekki á verksviði hópsins en það er mat hans að tilefni sé til slíkrar endurskoðunar. Einkum er vísað til þess að sóttvarnalæknir sé starfsmaður embættis landlæknis og ekki skipaður af ráðherra þrátt fyrir þær umfangsmiklu valdheimildir sem sóttvarnalæknir hefur.
Hópurinn bendir einnig á að lítið sem ekkert sé fjallað um hlutverk helstu heilbrigðisstofnana landsins í farsóttum, til dæmis Landspítalans. Því er talið tilefni til að endurskoða einnig stjórnsýslu sóttvarna í tengslum við heildarendurskoðun sóttvarnalaga þegar sér fyrir endann á heimsfaraldrinum.
Formaður starfshópsins var Sigurður Kári Árnason. Aðrir í hópnum voru Dagrún Hálfdánardóttir, tilnefnd af embætti landlæknis, Inga Þórey Óskarsdóttir, tilnefnd af dómsmálaráðuneytinu, Haraldur Briem, tilnefndur af sóttvarnalækni, Ólafur Baldursson, tilnefndur af Landspítala, Sigríður Dóra Magnúsdóttir, tilnefnd af Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins og Víðir Reynisson, tilnefndur af embætti ríkislögreglustjóra. Starfsmaður hópsins var Rögnvaldur G. Gunnarsson.
